બાબુ સોલંકી :- સુખસર
ફતેપુરા તાલુકાના લખણપુરના ખેડૂતે 250 રૂપિયાના બાવટાના બિયારણથી 15 હજાર રૂપિયાની કમાણી કરી
ખેડૂતો બરછટ અનાજની ખેતી કરીને આત્મનિર્ભર બની રહ્યા છે
સુખસર,તા.૨૩
ગુજરાતના જિલ્લા મથક દાહોદથી 46 કિમી દૂર ફતેપુરા તાલુકાના લખણપુર ગામના રહેવાસી 68 વર્ષીય ભીમાભાઈ ખાતુભાઈ તવિયાડ ટૂંક સમયમાં રાગી(બાવટા)નો વ્યવસાય શરૂ કરવા જઈ રહ્યા છે. ચાલુ વર્ષે ભીમાભાઈએ 250 ગ્રામ રાગી(બાવટા)ના બીજમાંથી 340 કિલો રાગીનું ઉત્પાદન કર્યું.અને તેને 250 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચ્યું. આનાથી તેમને માત્ર સારી કમાણી જ નથી થઈ પરંતુ તેમણે રાગીનો વ્યવસાય કરવાનું મન પણ બનાવ્યું છે.
આ પહેલા 9 સભ્યો (પતિ અને પત્ની, 2 બાળકો, 2 પુત્રો, પત્ની, 3 પૌત્રો) ના પરિવારમાં રહેતા ભીમા ભાઈ, જેમની પાસે 4 વીઘા જમીન છે.જેમાંથી 3 વીઘા સિંચાઈ છે.મકાઈ ઉગાડતા હતા.ઘઉં,તુવેર, છેલ્લા 60 વર્ષથી તેઓ ચણા,જવ વગેરેની ખેતી કરતા હતા. જો કે તેમના વડવાઓ બાજરીના દાણાની ખેતી કરતા હતા.પરંતુ સમયની સાથે બદલાવના કારણે બાજરીના દાણાની ખેતી બંધ થઈ ગઈ હતી.અને તેના બીજ પણ લુપ્ત થઈ ગયા હતા.
અભણ ભીમાભાઈ પોતે ખેતી અને સમાજ કલ્યાણના કામ કરે છે.આ સાથે તેમના પતિ,પત્ની અને પરિવારના સભ્યો પણ ખેતીમાં મદદ કરે છે.ભીમા ભાઈ છેલ્લા 4 વર્ષથી વાગ્ધરા સંસ્થા દ્વારા રચાયેલ કૃષિ અને આદિવાસી સ્વરાજ સંગઠનના સભ્ય છે.અને નિયમિતપણે દરેક માસિક સભામાં ભાગ લે છે.ત્યાંથી તેમના જીવનમાં એક મોટા પરિવર્તનની શરૂઆત થઈ છે.જ્યારે આ વર્ષે અન્ય ખેડૂત મિત્રોની જેમ ભીમાભાઈ પણ વાગ્ધરાની સંસ્થા દ્વારા રચાયેલા કૃષિ અને આદિજાતિ સ્વરાજ સંગઠનના સભ્ય છે.તેને પણ વાગ્ધરા જવું પડ્યું.તેમના પરિવારની મદદથી તેણે 340 કિલો રાગી(બાવટા)નું ઉત્પાદન કર્યું.સંસ્થાની બેઠકમાં થયેલી ચર્ચા દરમિયાન જ તેમને અનાજના ઓનલાઈન ભાવો વિશે જાણ થઈ અને આ સંબંધમાં તેમને રાગીનો ભાવ પ્રતિ કિલો રૂ. 250 મળ્યો અને આ ભાવે 60 કિલો રાખડી વેચીને તેમણે 15000 રૂપિયાની કમાણી કરી.ટૂંક સમયમાં આસપાસના વિસ્તારના લોકોએ પણ રાગીની ખેતી કરવાનું મન બનાવી લીધું છે.અને તેઓએ રાગીની ખેતીની તૈયારી પણ શરૂ કરી દીધી છે.
ભીમાભાઈએ બાકીની રાગી(બાવટા) પોતાના ખાવા માટે રાખેલ છે.અને થોડીક અમદાવાદમાં તેમના સગાસંબંધીઓને મોકલી છે.જેથી માંગણી પર તરત જ ઉપલબ્ધ કરાવી શકાય.રાગીની ઉપયોગીતા એ હકીકતમાં પણ પ્રતિબિંબિત થાય છે કે બકરી પાળતા ખેડૂતે 250 રૂપિયાના ભાવે 1 કિલો રાગી ખરીદી રાગીના લોટની પેસ્ટ તૈયાર કરી અને તેને બિનઆરોગ્યપ્રદ બકરી પર લગાવી, જેના કારણે બકરીને ચામડીના રોગ દૂર થયા.એટલે કે ઉકાળો આ લોકો રાગીનો એટલો લાભ લઈ શક્યા કારણ કે તેઓએ તેમના પૂર્વજો પાસેથી રાગીના આ ઉપયોગો સાંભળ્યા હતા. આ કાર્યોમાં ભીમા ભાઈને તેમના પરિવારના સભ્યો – મોટા પુત્ર પંકજ બી.એ. દ્વારા ટેકો મળ્યો; મોટી પુત્રવધૂ શિલ્પાબેન STC અને BA જેઓ હાલમાં આશા કાર્યકર છે.નાનો પુત્ર જયદીપ આઈ.ટી.આઈ. હાલમાં, તેઓ બેંક મિત્ર તરીકે કામ કરે છે.અને તેમની નાની પુત્રવધૂ, B.Ed કે જેઓ હાલમાં ડેમના કામમાં કોન્ટ્રાક્ટર તરીકે કામ કરી રહી છે.તેનો સંપૂર્ણ સહયોગ મળે છે.તેઓ દરેકને આ સંદેશ આપે છે:
“હું, ભીમા ભાઈ, તમને બધાને વિનંતી કરું છું કે રાગીનું ઉત્પાદન કરો અને તમારા પરિવારને સ્વસ્થ અને મજબૂત બનાવો.જેથી તમારી આવક સારી રહે અને પરિવાર પણ ખુશ રહે. આભાર *“-ભીમાભાઈ ખાતુભાઈ તબિયાર, મોબાઈલ નંબર:- 9978239098; કૃષિ અને આદિવાસી સ્વરાજ સંગઠનના સભ્ય ફતેપુરા*
ભીમાભાઈના પરિવારના સભ્યો રાગીનો પાક તૈયાર કરવામાં મદદ કરે છે.
